Σήραγγα Μπράλου
Η Σήραγγα Μπράλου, ένα από τα πιο εντυπωσιακά και φιλόδοξα έργα των ελληνικών σιδηροδρόμων, βρίσκεται στην Χιλιομετρική Θέση 196+965, περίπου 2,66 χιλιόμετρα βόρεια του Σιδηροδρομικού Σταθμού Μπράλου. Η αρχική εκσκαφή της ξεκίνησε κατά την πρώτη εργολαβία, και με μήκος 2109 μέτρων, αποτέλεσε την μεγαλύτερη σιδηροδρομική σήραγγα στην Ελλάδα μέχρι το 2003. Παρά τις αρχικές προσδοκίες, οι εργασίες διακόπηκαν προσωρινά, αφήνοντας τη σήραγγα ημιτελή και εκτεθειμένη σε κινδύνους καταστροφής.
Το 1902, η γαλλική εταιρεία «Batignolles» ανέλαβε την αποπεράτωση του έργου, και έτσι η κατασκευή της Σήραγγας Μπράλου ξανά ξεκίνησε με εντατικούς ρυθμούς. Η εταιρεία απασχόλησε περισσότερους από 500 εργάτες, που εργάζονταν από τις δύο εισόδους της σήραγγας – από την πλευρά της Αθήνας και από την πλευρά της Λαμίας – με στόχο οι στοές να συναντηθούν ακριβώς στη μέση.
Τα εγκαίνια
Στις 04 Απριλίου του 1904, πραγματοποιήθηκαν τα επίσημα εγκαίνια της σήραγγας. Οι προσκεκλημένοι από διάφορες περιοχές συγκεντρώθηκαν στην είσοδο από την πλευρά της Λαμίας, όπου τους υποδέχτηκαν αψίδες διακοσμημένες με σημαίες, μυρσίνες και δάφνες, καθώς και μια έντονη ατμόσφαιρα εορτασμού, με τους παρευρισκόμενους να επευφημούν και να ζητωκραυγάζουν.
Πολυάριθμοι επίσημοι και εκπρόσωποι της κατασκευαστικής εταιρείας καλωσόρισαν τους επισκέπτες, υπό τον ήχο κανονιοβολισμών και πυροτεχνημάτων που αντηχούσαν από τα γύρω υψώματα. Στη συνέχεια, όλοι επιβιβάστηκαν σε ξύλινα, στολισμένα αμαξάκια, τα οποία κινούνταν στη στενή σιδηροδρομική γραμμή εργασίας και φωτίζονταν με φανάρια, δημιουργώντας μια μοναδική και μαγευτική ατμόσφαιρα.
Το αποκορύφωμα της ημέρας ήταν η συνάντηση των δύο στοών στο μέσον της σήραγγας, όπου η κατασκευαστική εταιρεία είχε στήσει ένα εορταστικό σκηνικό με τραπέζια γεμάτα σαμπάνιες και γλυκίσματα. Όταν ο επικεφαλής των εργασιών έδωσε το σύνθημα, μια έκρηξη δυναμίτιδας κατέρριψε το τελευταίο κομμάτι βράχου που χώριζε τις δύο στοές, ενώ η σήραγγα γέμισε από εκκωφαντικές επευφημίες και πανηγυρισμούς. Ο Πρόεδρος της Βουλής κήρυξε επίσημα τα εγκαίνια της σήραγγας, και οι παρευρισκόμενοι απόλαυσαν σαμπάνια και εδέσματα, γιορτάζοντας το σπουδαίο αυτό κατόρθωμα.
Μετά την τελετή, οι προσκεκλημένοι μεταφέρθηκαν πίσω στο Πουρναράκι, όπου τους περίμενε ένα πολυτελές γεύμα, με εδέσματα από διάφορες κουζίνες. Στο γεύμα απονεμήθηκαν και αναμνηστικά μετάλλια στους υπεύθυνους και το προσωπικό που είχε συμβάλλει στο έργο. Η γιορτή ολοκληρώθηκε με ζωντανή μουσική από τοπική ορχήστρα και χορό μέχρι εξαντλήσεως, σε μια ανεπανάληπτη ατμόσφαιρα ενότητας και ενθουσιασμού.
Μία κληρονομιά που αντέχει στον χρόνο
Στις 17 Οκτωβρίου 1944, καθώς οι Γερμανοί αποχωρούσαν από την περιοχή, κατέστρεψαν τμήματα της σήραγγας, ανατινάζοντάς την σε τρία σημεία συνολικού μήκους 300 μέτρων. Οι εργασίες αποκατάστασης ξεκίνησαν εν μέσω του Εμφυλίου Πολέμου και ολοκληρώθηκαν στις 14 Απριλίου 1949, με τα εγκαίνια της γέφυρας της Παπαδιάς. Στην αποκατάσταση συνεργάστηκαν οι Σιδηρόδρομοι Ελληνικού Κράτους (Σ.Ε.Κ.) και η Αμερικανική Αποστολή για την Ανασυγκρότηση της Ελλάδας (AMAG), στο πλαίσιο του Σχεδίου Μάρσαλ. Στα έργα εργάστηκαν αρκετοί ντόπιοι κάτοικοι, οι οποίοι αμείβονταν με εξαιρετικά καλές απολαβές για την εποχή, γεγονός που αποτέλεσε σημαντικό κίνητρο και οικονομική ενίσχυση για τις τοπικές οικογένειες, καθώς συνέβαλαν στην ανασυγκρότηση και την επαναλειτουργία των υποδομών της περιοχής.
Τα διακριτικά
Η είσοδος της Σήραγγας Μπράλου κοσμείται ακόμα και σήμερα από μαρμάρινες αναμνηστικές πλάκες με τον βασιλικό θυρεό, τα αρχικά της σιδηροδρομικής εταιρείας Σ.Π.Δ.Σ. και την ημερομηνία του έργου, το 1904. Η σήραγγα αυτή δεν αποτελεί μόνο ένα σπουδαίο έργο μηχανικής, αλλά και ένα ιστορικό σύμβολο που υπενθυμίζει την προσπάθεια και την πρόοδο της εποχής.
